Alertheid en de ontwikkeling van zelfregulatie in de (Jeugd)hulpverlening volgens de 3 pijlers: emotionele verwerking, prikkelverwerking en communicatie.
Inleiding
Het goed kunnen reguleren van emoties en zintuiglijke prikkels helpt ons om onze arousal af te stemmen op de activiteit, hierdoor ontstaat een passende alertheid. Met een goede alertheid kunnen we leren, ontwikkelen en ons sociaal verhouden. Wanneer er regulatieproblemen zijn is er gedrag die niet afgestemd is op de activiteit of omgeving waardoor er een mismatch ontstaat. Dit roept bij de sociale omgeving een reactie op waardoor gedragsproblemen makkelijk kunnen ontstaan. Kinderen worden regelmatig om deze gedragsproblemen aangemeld bij jeugdhulp.
Inhoud
In deze cursus wordt in 3 dagen een goede basis gelegd om als zorgverlener te leren begrijpen waarom kinderen/jongeren soms zo boos, druk of juist zo teruggetrokken zijn. De voorwaarde om weer tot leren en relateren te komen wordt uitgelegd aan de hand van de 3 pijlers: prikkelverwerking, emotionele regulatie en communicatie. Aan bod komt hun invloed op de alertheid, het normale proces van de ontwikkeling van co-regulatie naar zelfregulatie en praktische handvatten om deze ontwikkeling weer op gang te brengen. Dit vraagt ook inzicht in de patronen die tussen mensen bestaan die mogelijk in de weg zitten. De rol van ouderbegeleiding wordt dan ook uitgebreid besproken.
Tijdens de training komen de volgende onderwerpen aan bod:
- Theorie en achtergrond van alertheid, co-regulatie en zelfregulatie en communicatie.
- Inzicht in gezinspatronen en hoe de samenwerking tussen ouders, netwerk en de jeugdige versterkt kan worden.
- Inzicht in eigen handelen op cliënt- en systeemniveau
- Praktische tools om de alertheid doelmatig te beïnvloeden.
- Praktische handvaten om als hulpverlener zicht te krijgen op welke manier iemand reguleert en communiceert en wat de cliënt, verzorgers en netwerk hierin nodig hebben.
Doelgroep
De cursus is geschikt voor medewerkers/professionals (jeugdhulpverleners, begeleiders, leerkrachten, psychologen, (ortho)pedagogen) in de zorgverlening (HBO +) die werken met kinderen en/of mensen met een verstandelijke beperking.
Doelstelling
Dag 1 – Prikkelverwerking:
Een mens ervaart de wereld vanuit de sensorische prikkelverwerking. Dit sensorisch systeem bestaat uit de exterosensoren: tactiel, visueel, auditief, geur en smaak, de propriosensoren: vestibulair en proprioceptief, en de interosensoren: geven aan of het warm/koud is, je honger of pijn hebt. Al deze prikkels beïnvloeden onze alertheid. Wanneer de prikkels niet goed verwerkt worden in de hersenen kan een kind blijven hangen in een sterk verhoogde of verlaagde alertheid. Hierdoor is de alertheid niet meer afgestemd op de activiteit waardoor gedragsproblemen makkelijk kunnen ontstaan en cognitief en sociaal leren ondergeschikt wordt aan het overlevingsmechanisme (fight-fright-flight).
Aan het eind van dag 1 kan de zorgverlener:
- De alertheid herkennen van zichzelf en de ander, signaleringslijsten gebruiken.
- Herkennen welke factoren van invloed zijn op de alertheid.
- Het programma “Hoe draait jouw motor?” gebruiken.
- De ontwikkeling van co-regulatie naar zelfregulatie in gang zetten bij het kind.
Dag 2 – Emotionele verwerking:
Leren hanteren/ervaren van emoties is een belangrijke voorwaarde om te kunnen komen tot ontwikkeling van zelfregulatie. Pas dan kan een kind leren zijn gedrag, aandacht en cognitie te sturen. Doel is dan ook het leren herkennen van de problemen hierbij en het kunnen veranderen van ontstane niet-helpende patronen.
Aan het eind van dag 2 kan de zorgverlener:
- Het verschil herkennen tussen emoties en gedrag.
- De waarde zien van de ontstane patronen en handvaten hebben om deze los te laten en ander gedrag aan te leren.
- Weten hoe de emotieregulatie werkt en welke factoren hier invloed op hebben.
- De link begrijpen en kunnen gebruiken van op emoties afgestemde communicatie.
- De eigen inbreng afstemmen op de emotionele behoeftes van het kind.
- De ontwikkeling van emotionele co-regulatie naar zelfregulatie in gang zetten bij het kind.
- Ouders helpen hun kind beter te begrijpen en de systeemdynamiek te veranderen.
Dag 3 – Communicatie:
Communicatie is meer dan alleen taal gebruiken. Elke communicatie heeft een doel en onderliggende motieven. In de omgang met elkaar is communicatie vaak niet afgestemd op de ander en is onduidelijk wat het doel is. Hierdoor ontstaan patronen tussen mensen die diep kunnen doorwerken in je leven. Hoe stem je af op de ander, welke techniekeninterventies kun je inzetten? Communicatie heeft een grote invloed op de alertheid en het sociale welbevinden.
Aan het eind van dag 3 kan de zorgverlener:
- De verschillende communicatiestijlen herkennen.
- Een afgestemde communicatiestijl hanteren die het kind helpt zijn alertheid te reguleren.
- De ouders helpen hun bewustzijn te vergroten over de communicatiestijl van hun systeem.
- De ouders leren hun communicatie af te stemmen op de behoefte van hun kind.
Werkwijze
De training is gericht op de praktijk (formeel leren). Er wordt een combinatie gemaakt van theoretische achtergronden met de praktijk. Na elk blok theorie worden praktische oefeningen gedaan om het geleerde te integreren en de zelfontwikkeling van de cursist te vergroten.
Praktische informatie
Organisatie
Stichting De Enghoeve en Praktijk van den Tol
Aanmelden
Stuur een mail naar coravandentol@enghoeve.nl of info@enghoeve.nl voor meer informatie
